Een jaar terug is een roman van mij gepubliceerd. Er kwam een tweede druk en daarna werd het stil. Te weinig publiciteit. Kleine uitgeverijen hebben daar nauwelijks budget voor en zelf ben ik als het om reclamemaken gaat een non-valeur. Van mijn familie hoef ik het ook niet te hebben. Mijn jongste broer bedacht verliezende slogans als: ‘Met de theatercadeaubon bent u nog verder van huis!’
Een reeds overleden auteur pakte het beter aan dan ik. Die auteur had het tijdens haar leven over een Woud der Verwachting. Een woud. Omvangrijker dan een bos, dieper, niet om door te komen. Het getuigt van enorme ambitie verwachtingen te hebben ter grootte van een woud.
Bij mij is het leven low tech. Handwerk. De verwachtingen heb ik een hele tijd terug aan een halsband gelegd en hun oortjes bijgeknipt - net als bij honden die aan de eisen van hun baasjes moeten voldoen. Ben ik daar zelf mee begonnen, met dat knippen? Toen ik indertijd nog scharen laste op 8mm rond, had ik boud verklaard: ‘Leven is knippen.’ Zoiets kun je denken, maar beter nooit hardop zeggen, weet ik inmiddels. Derden zíen iets in dergelijke uitspraken, gebruiken ze om tegen nieuwe derden te zeggen dat het afgelopen moet zijn met hun gefrut.
Sinds ik de spinazieboom zaaide, weet ik dat leven schoffelen is. Het geniepige, maar lief-ogende paarsgroene plantje bleek een walgelijke VOC-mentaliteit te hebben. In no time had het buurtuinen gepacificeerd en het bleef hardnekkig opbloeien tot wel één meter tachtig, ook nadat de koloniaalste exemplaren waren uitgerukt. Schoffelen dus. De tijd van knippen is voorbij.
Sowieso is het beter verwachtingen geen water te geven of vet te mesten: van verwachtingen moet je niets verwachten.
Maar die publiciteit? Zelfs het woord ‘reclame’ is passé. Je moet op TikTok #booktok zitten, content genereren, zestien of zeventien zijn, je speciaal voor TikTok optutten en dan vijftien seconden (niet langer) voor een kast plaatsnemen waarin je je voorraad boeken op kleur hebt geordend. Er mogen wat gadgets rond je boekenkast hangen, zoals een snoer gekleurde kerstboomlichtjes, desnoods komt er een poster van een boyband in beeld, een bril dragen mag, oud-zijn niet.
Het draait op booktok om young adultboeken. Ik heb even gezocht op ‘old adults’, en dan krijg je filmpjes met treurige tienerverhalen, of van mensen die weigeren op te groeien: ‘Adulting is not for me. No thank you’.
Dan zie ik een meisje op #booktok Nederlands: ‘0 van de 8 boeken gelezen van de leeslijst. En toch een stabiele 7,8 voor Nederlands! Yeeeeeeeh!’
